مکـــــی و مدنـــــی
آیه ها و سوره های قرآنی را به دو قسم «مکی و مدنی» تقسیم کرده اند.
هر آیه و سوره ای که در مکه و اطرافش نازل شده،مکی و آنچه در مدینه و حوالی آن فرود آمده است، مدنی می باشد. آیاتی که در مسافرت های دور از مکه و مدینه نازل شده ، نه مکی حساب می شود و نه مدنی.
ادامه مطالب
1.مشخصات سوره ها و آیات مکی :
در دوران پیش از هجرت ، سر و کار اسلام وقرآن با مردمی خشن و در عین حال مشرک و خرافی بوده است که آمادگی شنیدن آیات را نداشتند و عموماً به جز تمسخر عکس العملی در برابر دعوت اسلامی نشان نمی دادند. بنابراین آیات قرآن در این دوره غالباً کوتاه و کوبنده است . نقاط ضعف و اشتباهات دینی و اخلاقی مردم را تشریح می کند و وجود خدا را با دلایل روشن اثبات می نماید. از حتمی بودن رستاخیز سخن به میان می آورد و با بت پرستی به شدت مبارزه می کند و طبق قواعد و اصول زبان عربی ، در این آیات در موارد متعددی سوگند یاد می شود .کلمه «کلّا »(چنین نیست که تصور کرده اید) مکرر استعمال می شود .
با در نظر گرفتن اصول یاد شده ، به آسانی می توان فهمید که بیشتر سوره های کوتاه آخر قرآن «مکی »است.
2.مشخصات سوره ها و آیات مدنی :
در دوران بعد از هجرت ،خشونت محیط بسیار کم شده است.سخن از عفو،در جامعه اسلامی در میان مسلمانان به میان می آید. آیات طولانی تر واحکام مفصل تر می شود. دستورات جزیی بیان میگردد تا جامعه نوین اسلامی شکل گیرد و مسلمانان به وظایف فردی و اجتماعی آشنا شوند . زکات واجب می شود . اخوت و برادری در میان افراد با ایمان اعلام می گردد که همگی در برابر قانون اسلام مساوی هستند .در مقابل دشمنان آمادگی دفاع پیدا می شود و آیات جهاد نازل می گردد و مومنان برای اولین بار، قیام مسلحانه را آغاز می کنند.
